Konuşma Dinleme Adabı
KONUŞMA ADABI
Birisiyle konuşurken, yüzüne bakarak, göz teması kurarak konuşmak çok önemlidir.
Güzel konuşmanın en önemli ölçülerinden birisi, güzel ahlaka uygun olmasıdır. Eğer buna gereken önemi vermezseniz, diğer her konuda özenli olsanız bile, konuşmanız değer kazanmaz.Konuşmaların saygı sınırları içinde olması da çok önemlidir. Güzel ve anlamlı konuşmanın yolunun samimiyetten geçtiğini unutmayın. Zorlanarak konuşuyormuş gibi bir imaj oluşturmaktan kaçının.
DİNLEME ADABI
Tıpkı konuşurken olduğu gibi dinlerken de mutlaka muhatabınız ile direkt bağlantı kurun. Karşınızda size yönelik olarak birisi konuşurken gözlerinizi etrafta gezdirmek, ilgili kişiye değil de etrafa bakmak, ilgilenmemek veya ilgisiz görünmeye çalışmak büyük görgüsüzlük ve kabalıktır. Konuşan kişiyi, kendisine bakarak dinleyin.
Asla karşınızdakinin sözünü kesmeyin. Söyleyeceğiniz bir şey o an aklınıza gelse bile böyle bir kabalığı yapmayın. Konuşmak için mutlaka karşınızdakinin sözünün bitmesini bekleyin.
Dinlerken, karşı tarafı anladığınızı hissettirmeniz çok önemlidir. Aksi halde konuşmacı kendisini yalnız hissedebilir. Anladığınızı, eğer aynı şekilde düşünüyorsanız karşı tarafın fikirlerini paylaştığınızı bakışınızla, mimiklerinizle belli edebilirsiniz.
KONUŞ – DİNLEME ADABI İLE İLGİLİ YAPILAN ETKİNLİKLER
• Konuşma – dinleme adabı ile ilgili yazılar okundu.
• Etkili konuşma kuralları anlatıldı..
• Özlü sözler okundu.
• “Dinle ve el çırp” orff etkinliği yapıldı.
• “Merhaba nasılsın hoşça kal” oyunu oynatıldı.
• Konuşma – dinleme adabı ile ilgili kurdele takma etkinliği
KONUŞMA – DİNLEME ADABI İLE İLGİLİ ÖZLÜ SÖZLER
* Özür dilemek zorunda kalacağın bir sözü söyleme!”
* Önce düşün sonra söyle.
* Söylediklerinizi duyurmak için, hiç kimsenin kolundan tutmayın, çünkü insanlar sizi dinlemeye istekli değillerse, onları tutacağınıza çenenizi tutmanız daha iyi olur.
* Konuşmanın zamanını bilmeyen, dinlemenin zamanını da bilmez.
MERHABA NASILSIN HOŞÇA KAL OYUNU
Çocuklar müzik eşliğinde oyun odasında serbestçe dolaşırlar. Öğretmen Müziği kestiğinde her çocuk yakınındaki çocuğa (Merhaba ) diyerek elini sıkar, ardından (hoşça kal ) diyerek el sallama hareketi yapar. Diğer çocuklar da aynı davranışlarla karşılık verir Müzik başladığında , gezinme yeniden başlanır ve bu şekilde devam edilir.
KURDELE ETKİNLİĞİ
Çocukların bir hafta boyunca sınıfta kullandığı kelimeleri gözlemleyelim. Her güzel sözcük kullanıldığında kırmızı kurdele takalım.. Haftanın son gününde tüm çocukların hafta boyunca aldıkları kurdeleleri sayarak bu davranışlar hakkında konuşalım.
KONUŞURKEN DİKKAT EDİLECEKLER
Konuşmadan önce söylenecekler düşünülmeli ve planlanmalıdır. Konuşmaya nasıl giriş yapılacağı, nasıl sürdürüleceği, hangi araç gereçlerle destekleneceği,
nasıl biteceği, sonuçta ne şekilde özetlenerek dinleyicinin aklında kalmasının sağlanacağı planlanmalıdır.
– Konuşurken dinleyicilerle sanki karşılıklı bir konuşma yapıyormuş gibi davranılmalıdır. Böylece cümle kurma şeklindeki resmiyet gider, konuşmaya sıcak ve canlı bir hava getirilir.
– Konuşurken dinleyicilerin gözlerine bakılmalıdır. Konuşurken duvarlara, eşyalara vb. muhtelif yerlere bakılarak yapılan konuşmalar, hem yaratılmak istenen etkiyi hem de yansıma alımını olumsuz etkilemektedir.
– Konuşurken sözlere tat katılmalıdır. Unutulmamalıdır ki “Ne söylediğiniz değil, nasıl söylediğiniz daha önemlidir.” Örneğin Lord Morley şöyle demiştir: “Söylevde üç şey çok önemlidir. Kim söylüyor, nasıl söylüyor? Üçüncüye yani ne söylüyor konusuna gelince bunun hemen hemen hiç önemi yoktur”. Bu biraz abartılı görünebilir. Ancak dikkatle bakıldığında bu durumla sık sık karşılaşıldığı görülecektir. Bu püf noktalarından sonra; topluluk önündeki konuşmalarda nasıl söylemek gerektiği konusuyla ilgili noktalara değinmek yararlı olacaktır.
– Konuşmada önem taşıyan kelimeler şiddetli, önemsiz kelimeler normal söylenmelidir. Dinleyicilerin dinlediklerini anlayıp, hatırda tutmaları konuşmacının konuşmasında bu özelliği kullanmasına bağlıdır. Böylece dinleyicinin önem vermesi gereken kelimeler hakkında ayrıca bir şey söylenmeden ya da fazla bir çaba göstermeden dikkati çekilebilmektedir.
– Gerektiği zaman ses perdesi değiştirilmelidir. Aslında çocukken sık sık kullanılan farklı ses perdesi, büyüdükten sonra sadece coşkulu anlarda kullanılmaktadır. Bunun kullanılmaması konuşmayı sıradan ve monoton kılar. Oysa uygun durumlarda ses perdesinde değişikliğe gidildiğinde bu durum etkili konuşmaya yardımcı olmaktadır.
